Sir Frederick Grant Banting (1891–1941) là nhà bác sĩ, nhà khoa học người Canada – người góp phần làm thay đổi hoàn toàn lịch sử y học với việc đồng khám phá ra insulin, cứu sống và cải thiện chất lượng cuộc sống cho hàng trăm triệu bệnh nhân tiểu đường trên toàn thế giới.
Tiểu sử và con đường đến với y học
Frederick Banting sinh ngày 14/11/1891 tại tỉnh Ontario, Canada. Ông tốt nghiệp Y khoa tại Đại học Toronto và từng phục vụ trong quân y trong Thế chiến I. Sau chiến tranh, Banting trở về giảng dạy và làm việc trong lĩnh vực y khoa, đồng thời nuôi dưỡng niềm đam mê nghiên cứu nhằm tìm ra phương pháp điều trị cho những bệnh nan y thời bấy giờ.
Hành trình khám phá Insulin
Đầu thế kỷ XX, bệnh tiểu đường – đặc biệt là tiểu đường tuýp 1 – gần như là “án tử” đối với người bệnh. Các nhà khoa học nghi ngờ tuyến tụy có vai trò quan trọng trong việc điều hòa đường huyết, nhưng chưa ai tách được hoạt chất cần thiết để điều trị bệnh.
Năm 1920, trong khi chuẩn bị bài giảng về tuyến tụy, Banting nảy ra ý tưởng sơ khai về cách tách riêng mô đảo Langerhans – nơi sản sinh ra một chất có khả năng kiểm soát đường trong máu. Với sự hỗ trợ của Giáo sư J.J.R. Macleod và sự hợp tác chặt chẽ của nhà nghiên cứu trẻ Charles Best, Banting tiến hành hàng loạt thí nghiệm trên động vật và thu được chiết xuất hormone từ tuyến tụy.
Ngày 11/01/1922, liều insulin đầu tiên được tiêm cho bệnh nhân tiểu đường 14 tuổi tên Leonard Thompson, đánh dấu bước ngoặt lịch sử trong y học. Từ đây, insulin trở thành “chìa khóa vàng” giúp duy trì sự sống cho bệnh nhân tiểu đường trên toàn thế giới.
Vinh danh và tầm ảnh hưởng
Năm 1923, Frederick Banting và J.J.R. Macleod được trao Giải Nobel Sinh lý học và Y khoa cho công trình mang tính bước ngoặt này. Banting đã chia sẻ phần thưởng của mình với Charles Best – hành động thể hiện tinh thần khiêm nhường và tôn trọng đồng nghiệp.
Khám phá insulin không chỉ cứu sống vô số bệnh nhân mà còn mở ra nền tảng cho ngành nội tiết học hiện đại, cho phép phát triển hàng loạt phương pháp điều trị liên quan đến hormone, bệnh chuyển hóa và nghiên cứu sinh học phân tử sau này.
Di sản để lại
Frederick Banting là tấm gương của lòng kiên trì, sự sáng tạo trong khoa học và trái tim nhân văn của người thầy thuốc. Ông cũng có niềm đam mê hội họa và được biết đến như một nghệ sĩ bên cạnh sự nghiệp y khoa xuất chúng. Banting qua đời năm 1941 trong một vụ tai nạn máy bay, nhưng tên tuổi ông mãi mãi gắn liền với “kỳ tích insulin”.