Đầu thế kỷ XX đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong ngành phẫu thuật khi mô hình “mổ mở” truyền thống dần được thay thế bởi tư duy can thiệp tối thiểu. Trong bối cảnh đó, thủ thuật nội soi ra đời và mở đường cho phẫu thuật nội soi hiện đại – một trong những tiến bộ có ảnh hưởng sâu rộng nhất của y học.
- Người tiên phong và thủ thuật nội soi đầu tiên
Năm 1901, bác sĩ người Đức Georg Kelling tại Dresden là người đầu tiên thực hiện thủ thuật nội soi ổ bụng (celioscopy). Ông tiến hành tạo ổ bụng bằng khí và đưa ống soi vào để quan sát bên trong cơ thể – thí nghiệm này được thực hiện trên chó.
Đây được xem là cột mốc đầu tiên ghi nhận việc quan sát nội soi khoang bụng mà không cần phẫu thuật mở truyền thống.
- Bước tiến đến nội soi trên người
Năm 1910, bác sĩ người Thụy Điển Hans Christian Jacobaeus đã mở rộng kỹ thuật này và thực hiện nội soi ổ bụng trên người. Đây là lần đầu tiên con người có thể quan sát trực tiếp khoang bụng bằng ống nội soi, đặt nền móng để nội soi trở thành một kỹ thuật lâm sàng.
- Từ quan sát đến phẫu thuật nội soi hiện đại
Trong nhiều thập kỷ tiếp theo, nội soi chủ yếu dùng cho mục đích chẩn đoán. Đến cuối thế kỷ XX, nội soi đã phát triển mạnh sang điều trị can thiệp.
Cột mốc mang tính đột phá tiếp theo là năm 1985, khi bác sĩ người Đức Erich Mühe thực hiện ca cắt túi mật nội soi đầu tiên. Thành công này chứng minh nội soi không chỉ dừng lại ở việc quan sát, mà còn có thể thay thế các ca phẫu thuật mở truyền thống.
- Ý nghĩa đối với y học hiện đại
Sự ra đời của nội soi đã thay đổi hoàn toàn cách tiếp cận phẫu thuật:
- Vết mổ nhỏ, ít đau và hồi phục nhanh hơn
- Giảm biến chứng hậu phẫu và rút ngắn thời gian nằm viện
- Nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân
Nội soi ngày nay là kỹ thuật phổ biến trên toàn thế giới, áp dụng trong nhiều chuyên khoa: ngoại tổng quát, tiêu hoá, phụ khoa, tiết niệu, lồng ngực và nhiều chuyên ngành khác.
- Giá trị giáo dục và trưng bày tại bảo tàng y khoa
Giới thiệu về thủ thuật nội soi đầu tiên giúp người xem hiểu rõ sự tiến hóa của phẫu thuật – từ những đường rạch lớn sang phương pháp can thiệp tối thiểu đầy nhân văn. Đây là minh chứng sống động cho sự đổi mới tư duy, dũng cảm thử nghiệm và khát vọng cải thiện kết quả điều trị cho người bệnh.